วัดพระเจ้าล้านทอง สร้างขึ้นในสมัยพระเจ้าทองวัวหรือทองงัว ผู้ซึ่งเป็นราชบุตรของพระเจ้าติโลกราช เมื่อปี พ.ศ. ๒๐๓๒ (จุลศักราช ๘๕๑ ) ตามความที่ปรากฏ ในตำนานโยนกว่า……

ในปี พ.ศ. ๒๐๓๐ (จุลศักราช ๘๔๙ ปีมะแมนพศก) เจ้าสุวรรณคำล้านนา ซึ่งเป็นเจ้าครองเมืองเชียงแสนได้ถึงแก่พิลาลัย พระเจ้าเชียงใหม่ (พระยอดเชียงราย พระราชนัดดาของพระเจ้าติโลกราช ได้ขึ้นครองราชสมบัติสืบสันติวงศ์) เห็นว่าเมืองเชียงแสนเป็นหัวเมืองสำคัญฝ่ายเหนือ จึงได้สถาปนาให้พระเจ้าทองวัว ซึ่งขณะนั้นมีตำแหน่งเป็นเจ้าหมื่นวัว ไปครองเมืองเชียงแสน เจ้าหมื่นวัวได้มุรคาภิเศกที่เมืองเชียงแสน เมื่อวันพุธขึ้น ๗ ค่ำ เดือนยี่เหนือ (เดือน ๑๒ ใต้) ปี พ.ศ. ๒๐๓๒ (จุลศักราชได้ ๘๑๕) เฉลิมพระอภิชัยว่า พระยาสิริรัชฏ์เงินกอง เมื่อได้ครองเมืองเชียงแสนแล้วท่านได้สร้างพระอารามขึ้นแห่งหนึ่งท่ามกลางเมืองเชียงแสน สร้างวิหารกว้าง ๕วา ยาว ๙วา เจดีย์กว้าง ๓วา สูง ๗ วา หล่อพระพุทธปฏิมากรองค์ หนึ่งด้วยทองปัญจะโลหะ หน้าตักกว้าง ๔ ศอก ๒ กำมือหนักล้านทอง (๑๐ หาบหรือพันชั่ง) เมื่อหล่อเสร็จแล้วจึงทรงเรียกว่า พระเจ้าล้านทอง และวัดแห่งนี้เลยเรียกกันว่า วัดพระเจ้าล้านทอง ดังปรากฏอยู่ตราบเท่าทุกวันนี้

สารบัญ

• เชียงแสนเมืองเก่า

• นิทาน เรื่องแม่ม่าย

• สารบัญเชียงแสน

• เวียงปรึกษาหรือเชียงแสนน้อย